Ақтау Борлы Таулары
«Алтын-Емел» ұлттық паркіне тән басты көрікті жерлердің бірі — Ақтау таулары — ерекше геологиялық құрылым, ежелгі мұхиттың құрғаған түбі. Бұл жер егізінен ақ түсті тау жыныстарына байланысты осылай аталған.
ОРНАЛАСУЫ
Ақтау таулары «Алтын-Емел» ұлттық паркінің оңтүстік-шығысында, Жетісу Алатауының оңтүстігінде, Басши ауылынан 75 ш қашықтықта орналасқан.
Ақтау таулары шығыстан батысқа қарай 30 ш, солтүстіктен оңтүстікке қарай 2 км-ге дейін созылып жатыр. Жалпы ауданы шамамен 50 шш.
АШЫҚ АСПАН АСТЫНДАҒЫ ГЕОЛОГИЯЛЫҚ МҰРАЖАЙ
Ақтау борлы таулары шамамен 250 миллион жыл бұрын жанартау белсенділігі нәтижесінде пайда болған.
Ақтау таулары — ежелгі алып мұхитының (кейбір деректер бойынша Тетис мұхитының) түбінен қалған шөгінді қабаттар. Бұл шөгінділердің биіктігі 1000 метрге дейін жетеді. Тектоникалық және эрозиялық үдерістердің әсерінен уақыт өте келе түрлі түсті шөгінді жыныстардан жасалған әсем шатқалдар мен каньондар пайда болған. «Ақтау» деген атына қарамастан, бұл таулар түрлі түсті жасыл, қызыл, көк және ақ, жолақты және өте ашық реңктерге ие.
Геологиялық формациялардың қанықтылығы жағынан «Алтын-Емел» ұлттық паркі геопарк мәртебесіне ие көптеген әлемдік қорықтардан асып түседі. Ақтау таулары — бұл табиғи геологиялық мұражай, мұнда осы бірегей аумақтың геологиялық-палеонтологиялық тарихын қалпына келтіріп, алғашқы құрлық аралдарының пайда болуынан бастап шөлді таулардың түзілуіне дейінгі ұзақ мерзімді даму тарихын бақылауға болады.
АКТАУТИТАН ЖӘНЕ БАСҚА ДА ПАЛЕОНТОЛОГИЯЛЫҚ ЕСКЕРТКІШТЕР
Ақтау тауларынан ежелгі өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтары табылған.
Кайнозой кезеңіне тән бірнеше ірі фауна қалдықтарының орындары анықталды. Қазба жұмыстары нәтижесінде 50 миллион жыл бұрын өмір сүрген жануарлардың көптеген қаңқа бөліктері табылды: батпақты мүйізтұмсықтар (бронтотерийлер), қолтырауындар, ұлулар, тасбақалар, алып мүйізтұмсықтар, мастодонттар, бұғылар және т.б. 1996-1997 жылдардағы Қазақстан-Америка бірлескен экспедициялық жұмыстары барысында гиппопотамдардың арғы тегі саналатын бронтотерийдің толық қаңқасы табылды. Табылған қалдықтар ғылымға белгілі ешбір түрге жатпаған. Қазақстанда жаңа бронтотерий түрі — актаутитан ашылып, ол Ақтау тауларының құрметіне аталды. (Экспонаттар Алматы қаласындағы ҚР Ұлттық Ғылым Академиясының «Ғылым ордасы» табиғат мұражайы мен ұлттық парк визит-орталығында сақталған.)
Сондай-ақ Ақтау тауларында миоцен дәуірінің флорасы табылған, мысалы, ежелгі ағаштардың іздері: терек, тал, қарағаш, барбарис, айлант және басқа да өсімдіктердің (барлығы 56 түрі) қалдықтары. Сонымен қатар, қазіргі тоғай ағаштарының арғы тегі саналатын пратугайлар анықталды. Бұл флора жергілікті климаттың біртіндеп құрғағанын көрсетеді.
ТУРИЗМ
Ақтау тауларына жақындағаннан-ақ, көз алдыңызға фантастикалық фильмнің декорацияларына ұқсас, өзге әлемдік көріністер ашылады.
Ақтау таулары ерекше табиғатты тамашалаушыларды, жаяу және велосипедпен серуендеушілерді, сондай-ақ фотографтарды қызықтырады. Бұл таулардың шатқалдары мен түрлі-түсті каньондары зерттеуге қызықты ұзын лабиринтті құрайды.
Геология және палеонтология әуесқойлары үшін бұл жер таптырмас орын — ашық аспан астындағы нағыз мұражай. Мұнда әртүрлі тау жыныстарын шатқалдардан табуға немесе олардың қабаттарын көруге болады.
Жолақты Ақтау таулары фототурлар мен дронмен түсірілімдер үшін танымал, өйткені ландшафттың әртүрлілігі мен әсем көріністері ерекше. Көптеген туристер осында күн батысы мен күн шығысын тамашалау үшін келеді.
Ерекше танымал жерлердің бірі — шатқалдың кіреберісінде орналасқан «Киіз үйге» ұқсас жолақты тау. Мұндай «Киіз үйлер» Ақтауда бірнеше жерде кездеседі.
Тағы қараңыз:
Туристік маршрут №3 (Ақтау таулары) >>>
КЕМПИНГ
Ақтау тауларының етегінде шатырларда немесе автокөлікте түнеуге болады, алайда су көздері жоқ болғандықтан, өзіңізбен бірге су қоры болуы қажет.
Кемпинг алаңында күркелер мен дәретханалар бар.
Ақтау тауларынан біршама қашықтықта, далалық аумақта заманауи және экологиялық таза кемпинг алаңдары орналасқан.